door Giorgio Agamben
vertaling van Lascia pur grattar dov’è la rogna
(26 januari 2022)
Ze zullen niet zeggen: het waren donkere tijden,
maar: waarom heb je gezwegen? [1]
Bertolt Brecht
Niettemin moet gij met terzijdestelling van elke leugen al wat ge hebt gezien openbaren. En laat iedereen die onder de schurft zit maar krabben. Want ook al zullen uw woorden aanvankelijk misschien bitter smaken, later zullen ze, wanneer ze eenmaal verteerd zijn, een levenskrachtig voedsel blijken te zijn. [2]
Dante Alighieri
Ergens is een papier waarop de namen staan van hen die, in een wereld vol leugens, van de waarheid hebben getuigd. Dit papier bestaat, maar het is onleesbaar. Er is nog een ander papier, heel goed leesbaar, waarop dezelfde namen staan genoteerd: het is in handen van dienders en journalisten.
26 januari 2022
Giorgio Agamben
- Agamben parafraseert hier de laatste twee regels van het gedicht ‘In finstern Zeiten’ (Große kommentierte Berliner und Frankfurter Ausgabe, volume 14, p.364). In vertaling: ‘Maar ze zullen niet zeggen: Het waren donkere tijden || Maar: Waarom hebben hun dichters gezwegen?’ Het volledige gedicht luidt:
Man wird nicht sagen: Als da der Nussbaum sich im Wind schüttelte
Sondern: Als da der Anstreicher die Arbeiter niedertrat.
Man wird nicht sagen: Als das Kind den flachen Kiesel über die Stromschnellen springen liess
Sondern: Als da die grossen Kriege vorbereitet wurden.
Man wird nicht sagen: Als da die Frau ins Zimmer kam
Sondern: Als da die grossen Mächte sich gegen die Arbeiter verbündeten.
Aber man wird nicht sagen: Die Zeiten waren finster
Sondern: Warum haben ihre Dichter geschwiegen? ↵ - Dante Alighieri – Divina Commedia, Hemel, zang 17, 127-32. Vertaald door Frans van Doorn, Uitgeverij Ambo, Baarn 1987 ↵